Yəhudilərin "Məsih", müsəlmanların "Mehdi" olaraq gözlədikləri eyni mübarək şəxsdir
İlahi dinlərdə "gözlənilən xilaskar" olaraq
da ifadə edilən "Məsih" termini
müsəlmanlarda "Mehdi" inancının təzahürüdür.
İslamdakı "Mehdiyyət" anlayışı yəhudilərin
müqəddəs qaynaqlarında "Məsih" olaraq ifadə
olunur. Ancaq xristianların "Məsih" olaraq
dünyaya ikinici gəlişini gözlədikləri hz.
İsa "Mehdi" (ə.s.) deyil. Müsəlmanlar da hz.
İsanın axır zamanda yenidən dünyaya
gələcəyinə inanırlar, ancaq hz. İsa
gəldiyində Mehdiyə (ə.s.) tabe olacaq.
Allahın izni ilə yeganə haqq din olan islam
dininin dünyaya hakim olmasına bu iki
mübarək insan birlikdə vəsilə olacaqlar.
Peyğəmbərimizdən (s.ə.v) nəql edilən səhih
rəvayətlərə görə, "Hz. İsa namazını hz.
Mehdinin arxasında qılacaq." (Əl-qövlül-müxtəsər
fi əlamətil-Mehdiyyil-müntəzər, səh. 24) Bu
rəvayət digər hədislərdə belə bildirilir:
Hz. İsa səmadan nüzul edəcək və onun
əmirliyini qəbul edəcək. Hz. İsaya "bizə
namaz qıldır" deyiləcək, ancaq o, "əmir
sizin içinizdədir" cavabını verərək: "Bu
Allahın ümməti-Muhəmmədə bir hədiyyəsidir", -deyəcək. (Əl-qövlül-müxtəsər fi
əlamətil-Mehdiyyil-müntəzər, səh. 24)
Hz. Mehdi möminlərlə birlikdə
Beytul-müqəddəsdə səhər namazı qılarkən bu
zaman nüzul edən Hz. İsanı namaz qıldırmağa
dəvət edəcək və hz. İsa əllərini onun
çiyninə qoyaraq: "Namazın iqaməsi sənin üçün
gətirildi, buna görə namazı sən qıldır", -deyəcək
və nəhayət hz. Mehdi hz. İsa və möminlərə
imam olaraq namazı qıldıracaq. (Əl-qövlül-müxtəsər
fi əlamətil-Mehdiyyil-müntəzər, sf. 25)
Peyğəmbərimizin (s.ə.v) səhih hədislərində
hz. İsa və hz. Mehdinin eyni dövrdə zühur
edəcəkləri və İslam əxlaqını bütün dünyada
yaymaq üçün birlikdə mübarizə aparacaqları
bildirilmişdir. Bir çox səhih hədisdə
bildirilən bu məlumatlar hz. İsa ilə hz.
Mehdinin ortaya çıxdıqları dövrdə bir yerdə
və qarşılıqlı ünsiyyətdə olacaqlarını
göstərir.
Yəhudilərin gözlədikləri Məsih isə əslində
Mehdidir (ə.s.). Yəhudi yazılarında Məsih
termini bütün krallar, yüksək rahiblər, bəzi
döyüşçülər üçün də istifadə edilmişdir.
Dolayısı ilə, "Məsih" anlayışı yəhudilikdə "Allaha
xidmətlə vəzifələndirilmiş, Ona yaxın"
kəsləri xarakterizə edən bir sifət olaraq
istifadə edilir. Ancaq yəhudilərin hazırda
gözlədikləri Məsih Allah tərəfindən axır
zamanda dünyaya göndəriləcək və dünyanı
hakimiyyəti altına alaraq insanları Allaha,
Onun doğru yoluna yönəldəcək bir elçi, bir
dini liderdir. Bu xüsusiyyətlər də
müsəlmanların gözlədikləri Mehdiyə (ə.s.)
aiddir.
Həmçinin Tövrata və yəhudilərin digər
müqəddəs qaynaqlarına baxıldığında "Məsih"
olaraq izah edilən şəxsin Mehdinin (ə.s.)
xüsusiyyətlərinə sahib olduğu,
fəaliyyətlərinin və dünyada vəsilə olacağı
dəyişikliklərin də eyni olduğu görülür. Bu
səbəbdən, yəhudilərin axır zamanda
gözlədikləri Məsih əslində Mehdidir (ə.s.).
Peyğəmbərimizin (s.ə.v) hədislərində hz.
Mehdinin peyğəmbər nəsli olan
israiloğullarına bənzədilməsi bu baxımdan
mənalıdır. Bəhs olunan hədislərdən bir qismi
belədir:
Hz. Mehdinin boyu,
bədən quruluşu sanki israiloğulları
görünüşündədir.
(əl-qövlül-müxtəsər fi
əlamətil-Mehdiyyil-müntəzər, səh. 36-29)
Cismi İsrail cismidir.
(Kitabül-bürhan fi əlamətil-Mehdiyyil-axır
zaman, səh 24)
Mehdi sanki
israiloğullarından bir nəfərdir.
(Davranışları onlara
bənzəyir, yəni heybətli və ağıllıdır.) (Kitabül-bürhan
fi əlamətil-Mehdiyyil-axır zaman, səh 23-30)
Hz. Mehdinin bədəni
israilidir.
(İbn-Həcər əl-Məkki)
Cismi İsrail bünyəsi
kimidir. (Məriy
bin Yusif bin Əbu Bəkir bin Əhməd bin Yusif
əl-Məqdisi "Fəvaidu-fəvaidil-fikir fil imam
əl-Mehdi əl-Müntəzər")
(Xarici görünüşü)
sanki israiloğullarından bir insana bənzəyir.
(Ukaylı "ən-Nəcmus-sakıb-fi-bəyan
Ənnəl Mehdi bin Əli bin Əbu Talib vəl-kamal")
Sanki o,
israiloğullarından bir şəxs kimidir.
(Nuaym bin Həmmad,
vr. 52a; Məriy bin Yusif bin Əbu Bəkir bin
Əhməd bin Yusif əl-Makdisi "Fəvaidu-fəvaidil-fikir
fil imam əl-Mehdi əl-Müntəzər")
Allah Quranda hz. İbrahimi və onun nəslindən
gələnləri seçdiyini və onları mübarək
etdiyini bildirir. (Bəqərə surəsi, 130; Ali-İmran
surəsi, 33) Bu, yəhudilərin müqəddəs kitabı
Tövratda da bildirilir. (Yaradılış, 22:17;
12:2)
- Yaşadığımız axır zaman və Mehdi (ə.s.) müjdəsi
- Mehdinin (ə.s.) çıxışı bütün müqəddəs kitablarda müjdələnir
- Hz. İbrahimin hənif dininə tabe olmaq
- Axır zamanda dünyaya din əxlaqı hakim olacaq
- Yəhudilərin “Məsih”, müsəlmanların “Mehdi” olaraq gözlədikləri eyni mübarək şəxsdir
- Yəhudi qaynaqlarında hz. İbrahimin nəslinə vəd edilən hakimiyyət və Mehdinin (ə.s.) hz. İbrahimin nəslindən olması
- Tövratda hakimiyyət vəd edilən birliyin xüsusiyyətləri
- Tövratda israiloğulları kimi xitab edilən qövm Mehdi camaatıdır
- Allahın hakimiyyət vədində ölçü irq deyil, saf imandır
- Hz. Mehdi və camaatı qədərdə bəllidir
- Tövratda və digər yəhudi qaynaqlarında Mehdiyə (ə.s.) işarələr
- Yəhudi qaynaqlarında Mehdinin (ə.s.) çıxışından əvvəlki dövr
- Mehdinin (ə.s.) yəhudi qaynaqlarinda təsvir edilən xüsusiyyətləri
- Musəvi qaynaqlarında Mehdinin (ə.s.) hakimiyyət dövrü
- İncildə Mehdiyə (ə.s.) işarələr
- Bütün mövzuları görmək üçün